Vijf vragen aan

Regelmatig zet de redactie van Westfriese Zaken ondernemers in de spotlight door ze vijf prikkelende en interessante vragen te stellen. Dit keer is het de beurt aan Sylvia Bakker van ProDiCo.

Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen in het vak?

ProDiCo staat voor: Professionalisering door Didactiek en Coaching. Professionalisering is de laatste paar jaar pas een item geworden in onderwijs doordat het enorm in ontwikkeling is. In het begin moest ik vaak uitleggen wat ik daarmee bedoelde. De buitenwereld moet omarmd worden door het onderwijs en ingezet worden wanneer dat het lesprogramma verrijkt. Het voldoet ineens niet meer om orde te houden en uit een boek de lessen te blijven geven hoofdstuk na hoofdstuk.

De nadruk is komen te liggen op het meeste uit leerlingen halen en het ontwikkelen van wat genoemd wordt de 21st Century Skills. Wat heb je als jongere nodig om succesvol te worden? Het vergaren van kennis wordt aangevuld met iets doen met kennis. Omdat kennis overal beschikbaar is geworden door informatietechnologie, is het niet meer alleen kennis en vaardigheden ontwikkelen van jezelf. Informatie selectie, omzetten naar iets waar je iets mee kunt doen is een speerpunt. Dat betekent dat je naast kennis eerst moet leren wat je wilt, waar je talenten liggen, en alle vaardigheden aanleren om daar iets mee te gaan doen. Dan kom je al snel uit op vaardigheden die je nodig hebt om ondernemend gedrag te ontwikkelen en in sommige sectoren ook om ondernemer te worden. Er zijn in het vmbo bijvoorbeeld ook nieuwe examenprogramma’s samengesteld die als keuzedeel ook een ondernemende activiteiten eisen. Bronnen die je kunt gebruiken om kennis over te dragen zijn ook ontelbaar geworden dus docenten kunnen die ook inzetten. Daar waren en zijn de lerarenopleidingen nog niet goed genoeg voor uitgerust.

Daar liggen dus mijn werkzaamheden: hoe maak je jouw eigen lesstof vanuit een keur aan middelen? Hoe maak je jouw lesstof ondernemender? Hoe kun je als docent weer eigenaar worden van jouw lesstof en ontwikkel je de vaardigheden die daarbij horen? En dan vooral: hoe hou ik wel de regie maar geef ik leerlingen de ruimte iets met hun eigen kennis, motivatie en vaardigheden te doen op een slimme manier? Dat betekent dat ik didactiek( hoe doe ik het) combineer met coaching vaardigheden die de docent ook weer kan gebruiken met zijn collega’s en leerlingen. Soms is daar ook begeleiding van een team voor nodig. Want samenwerken met collega’s en weten wat de sterke kanten zijn van ieder van hen is veel belangrijker geworden om een kwalitatief goed lesprogramma te arrangeren.

Wilde je altijd al ondernemer worden?

Onderwijs in welk vak dan ook is altijd mijn ding geweest. Eigenlijk was ik een kleine ondernemer binnen mijn eigen school met steeds meer uitdagingen en verschillende kansen. In onderwijs waren maar enkele externe partijen actief: heel grote ondernemingen. Er was geen ruimte voor zzp-ers. Maar scholen weten meer wat zij nodig hebben en zoeken gerichter naar scholing. Varen niet blind op een grote partij meer en de vraag is wie vertrouwen zij? Acquisitie heeft voor mij ook niet veel zin: nieuwe klanten komen via-via. Om het werk te kunnen doen wat ik doe, moest ik veel ervaring opbouwen en merken dat het werkt wat ik doe. Dat nam veel tijd in beslag, veel netwerken, veel kennisdeling om uiteindelijk toch ontslag te kunnen nemen en voor ondernemerschap te kiezen. Maar mijn reden voor ondernemerschap blijft dat ik op die manier meer scholen, dus meer docenten en uiteindelijk meer leerlingen kan bereiken.

Als je het over mocht doen dan?

Was ik eerder gaan leren van ondernemers. Alles wat je nodig hebt om daar succesvol mee te zijn, gun je ook alle leerlingen en docenten. Ook was ik eerder gaan netwerken. Met eerder meer kennis van ondernemen was ProDiCo sneller gegroeid en had ik de stap eerder kunnen maken.

Wat is het hoogtepunt geweest in je carrière?

Het binnen een jaar twee vmbo afdelingen vanuit een negatieve beoordeling van de inspectie naar een positieve beoordeling meenemen door training en begeleiding. Dan praat je al snel over 35 docenten die uit de routine moesten. Dan zien dat er een blijvende ontwikkeling is met meer plezier en uitdagingen voor docenten en leerlingen. De publicatie van 2 boeken, één over onderwijs en één over ondernemerschap waarvan de eerste ook in Engelstalige landen is uitgebracht.

Wat zijn je ambities?

Ik heb meerdere ambities. Zo heb ik vorig jaar samen met de Westfriese Uitdaging de wedstrijd Ondernemend Westfriesland georganiseerd waarbij docenten en leerlingen na een training bedrijf ideeën uit hebben gewerkt en gepresenteerd. Daarnaast hebben de leerlingen ook oplossingen bedacht voor verenigingen en stichtingen. Het toppunt van ondernemendheid en ondernemerschap dus, waarbij ondernemers en scholen bij elkaar werden gebracht. Dat initiatief een jaarlijks vervolg laten krijgen met nog veel meer scholen is één van mijn ambities. Waarbij het aanleggen van een databank met ondernemers die vanuit maatschappelijke betrokkenheid hun kennis en ervaring willen delen een “must” is. Dus als iemand zich toe wil laten voegen aan het lijstje?

Ik heb voor een landelijke organisatie, Jong Ondernemen, een training ondernemen voor onderwijs ontworpen en die gaat in augustus van start met trainingen en train-the trainer bijeenkomsten. Die wil ik tot een landelijk succes maken.

Om plannen, ideeën voor een onderneming of project te ontwerpen heb ik en blauwdruk liggen voor een web applicatie. Die wil ik op de markt brengen.

Omdat kennis van ondernemen een voorwaarde is om ondernemend onderwijs neer te zetten heb ik een boek samengesteld met adviezen van ondernemers (ondernemers van Dichtbij). Dit boek wil ik door docenten als leermiddel te laten inzetten.

En over-all aan de missie te werken: het onderwijs zo te helpen ontwikkelen dat docenten en leerlingen hun lesprogramma’s zo vorm kunnen geven zodat het meebeweegt met ontwikkelingen en op bepaalde punten voorop kan gaan lopen. En dat met alleen de inzet van het budget wat beschikbaar is per docent voor bijscholing.