Circulaire economie, energietransitie, klimaatadaptatie; we kunnen er niet meer aan voorbij. Zéker niet als het gaat om nieuwbouwprojecten. Om marktpartijen, ontwerpers, beheerders en projectleiders uit te dagen anders te denken en méér te doen hebben de gemeente Hoorn en de Woningmakers de Handreiking Duurzaamheid Bouwontwikkelingen opgesteld. De woningbouwsector staat voor enorme uitdagingen: stikstofreductie, duurzaamheid, materiaaltekorten en ondertussen een enorme noodzaak om woningen te bouwen. De opgave is met enige snelheid zo duurzaam en klimaatbestendig mogelijk bouwen. In de Handreiking Duurzaamheid Bouwontwikkelingen staan uitgangspunten en ambities als het gaat om energietransitie, circulaire economie en klimaatadaptatie. Dit zijn concrete functionele uitgangspunten en maatregelen om bijvoorbeeld regenwater te bufferen of materialen te hergebruiken. Door vanaf het begin samen te werken, worden duurzame maatregelen vanaf de start opgepakt bij nieuwe bouwontwikkelingen. Bovenwettelijke ambities De Woningmakers vertegenwoordigt marktpartijen die woningen bouwen. Martin Bosch: ‘Wij voeren de plannen en ambities van de gemeente uit. Daarbij gaat het ook om de haalbaarheid en betaalbaarheid. In Nederland staat in het Bouwbesluit vastgelegd waaraan nieuwbouwwoningen moeten voldoen, ook op het gebied van duurzaamheid. Hoe gaan we om met bovenwettelijke ambities? Wat is er nodig, náást de eisen die de wet stelt? Daarover gaat de nieuwe handreiking. Het daagt ontwikkelaars uit om meer te doen aan duurzaamheid en CO2-besparing. Wat mogelijk is, hangt natuurlijk altijd af van de ontwikkeling. Een gunstige zonligging geeft bijvoorbeeld meer opbrengst van zonnepanelen.’ Klimaatadaptatie Wethouder Arthur Helling: ‘Er zijn talloze klimaatmaatregelen die je kunt meenemen in je planologische ontwikkeling, maar in de praktijk kan niet altijd alles. Met de Handreiking weten we nu wat bepaalde maatregelen op woningniveau kosten, wat ervoor nodig is en of ze dus haalbaar zijn voor het project. We blijven elkaar uitdagen. Nemen geen genoegen met “Het kan niet”, maar kijken op een positieve manier samen naar wat er wél kan. Op het gebied van klimaatadaptatie kun je bijvoorbeeld denken aan hoe we omgaan met water. Tot voor kort moest alles zo snel mogelijk worden afgevoerd, maar nu wil je water kunnen opvangen voor droge periodes. Of denk aan groene gevels en daken die ook zorgen voor natuurlijke koeling. We moeten de natuur omarmen, in plaats van afvoeren.’ Samenwerking is de basis Martin: ‘Dat we nu samenwerken is misschien nog wel beter dan de handreiking zelf. We hebben goede gesprekken gevoerd met de gemeente Hoorn over zowel theorie als praktijk. Zo was eerst de stedenbouwkundige leidend in het opstarten van nieuwe projecten. Later in het project kwam duurzaamheid pas ter sprake, wat zorgde voor vertragingen. Nu is er een technisch adviseur duurzaamheid die samen met de stedenbouwkundige vanaf het begin helder stelt wat de ambities zijn van ieder plan. Regels worden niet meer afgedwongen, maar in samenwerking in het plan meegenomen. Dat is een goede basis voor volgende projecten.’ Afspraken waarmaken Cees Tip van Intermaris: ‘Doordat we samen aan plannen werken is er veel meer motivatie om door te pakken. We onderzoeken samen welke maatregelen we kunnen toepassen. Daarbij anticiperen we op wat mensen over een paar jaar belangrijk vinden. Kijk naar goede isolatie of zonnepanelen. Een paar jaar geleden maakte niemand zich daar druk om, maar tegenwoordig is het belangrijk voor de waarde van je woning. Samen weten we meer over de markt van nu en kunnen we een goede inschatting maken voor de toekomst. Zo maken we afspraken die ook echt waargemaakt kunnen worden.’ Pilotperiode Arthur Helling: ‘We staan voor een gezamenlijke ontwerp-opgave, waarin de gemeente graag meedenkt. Er is een spanningsveld tussen wat we willen en de betaalbaarheid van woningen, die natuurlijk niet in het gedrang mag komen. We kunnen op een goede manier de wrijving met elkaar opzoeken en samen de juiste keuzes maken zodat iedereen de plannen omarmt. We gaan de komende twee jaar met de handreiking aan de slag. De handreiking is het startpunt in alle projecten. In twee projecten evalueren we specifiek de ervaringen met de handreiking. Dit om het document te verbeteren met leerpunten uit de praktijk. Dit zijn de projecten Buitenstad en de Pelmolenpad/Prisma locatie in de Poort van Hoorn.’
