De eerste week van februari was de week van de circulaire economie.  Een goed moment om economische keuzes met betrekking tot duurzame bedrijfsvoering onder de loep te nemen. De Regionale Energie Strategie, zoals deze door overheden en waterschappen is opgezet, richt zich voornamelijk op meer of minder windmolens en zonnepanelen. Belangrijke producten in het kader van verduurzaming, maar in mijn optiek inmiddels al bijna een ouderwetse manier van denken. De aanpak is erg bestuurlijk en top down en triggert niet om op een creatieve manier naar processen te kijken.

Een betere, slimmere en efficiëntere bedrijfsvoering reikt veel verder. Het gaat onder meer over het fundamenteel anders organiseren van processen rondom productie, distributie, verkoop en de inzet van personeel. In plaats van inzetten op méér en goedkoper, inzetten op slimmer en efficiënter. Door out of the box te denken kom je tot hele nieuwe toepassingen.

Het concept van circulariteit is niet nieuw. De afgelopen decennia werd er vaak op een ‘geitenwollensokken’ manier naar gekeken. Idealistisch, maar ook naïef. Een beetje de ‘Economie van het Genoeg’. Ik geloof daar niet zo in. Mensen zitten nu eenmaal zo niet in elkaar. We willen ons op economisch, maar ook op sociaal en  maatschappelijk niveau, altijd blijven ontwikkelen. Welvaart én welzijn!

We overtuigen mensen niet met doemscenario’s over milieu en klimaat, gericht op het ‘moeten’ en het ‘zullen’. Laten we kiezen voor een andere insteek. De wereld van nu vraagt innovatie vanuit rationaliteit én ambitie. Circulariteit past niet in sjablonen zoals links versus rechts of van economie versus milieu. Géén economische ontwikkeling zonder verduurzaming, géén verduurzaming zonder ontwikkeling. Het één kan niet zonder het ander.

Zo bekeken wij vanuit de Westfriese Bedrijvengroep ook het nationaal programma Regionale Energie Strategie (RES) en tuigden een alternatief op, samen met de milieuorganisaties in Noord-Holland Noord. Onze aanpak legt de focus op besparing en innovatie. Niet vanuit ouderwetse tegenstellingen, maar vanuit inspirerende en creatieve ideeën.

Het is tijd om onze kijk op verduurzaming van de economie fundamenteel te veranderen.  In de voedingsindustrie, waarin ikzelf werkzaam ben, onderzoeken we bijvoorbeeld hoe we van “een ui een appel” kunnen maken en van “een veldboon een sojaboon”. Daarmee dragen we bij aan minder voedselverspilling, werken we aan het opwaarderen van reststromen, verkorten we voedselketens, werken  we aan optimized processing en aan clean label. Sorry voor het jargon, maar het gáát ergens over! En ook in relatie tot non-food zijn er ongekende mogelijkheden om verspilling tegen te gaan. Zo heb ik begrepen dat je van paprikaresten piepschuim kunt maken!

Het geeft aan dat er veel meer mogelijk is dan je denkt. Ook in het proces van ‘het land naar de winkel’ kan het duurzamer én efficiënter. Als je bedenkt dat een vers product vanaf de teler eerst naar de veiling op transport gaat, dan naar het distributiekanaal van de winkelketen en dan pas weer terug richting de winkel. Zo legt het verse product soms op één dag al een paar honderd kilometers af terwijl het vlak naast de winkel wordt geteeld. Een proces dat logisch lijkt en ontstond door opschaling om bulk te kunnen leveren. Maar inmiddels zijn er heel veel schakels binnen het systeem. Dat moet toch anders kunnen. Ik wil niet “terug naar vroeger”, integendeel! Maar door lokale bedrijven te laten samenwerken binnen een grootschalig data gestuurd nationaal of zelfs internationaal systeem. De meeste winst begint op de werkvloer. Dichtbij het primaire proces nadenken over hoe het korter, beter, slimmer én duurzamer en efficiënter kan!

Zo is de uitdaging aan iedere sector om te kijken naar de mogelijkheden. Ieder binnen de eigen uitdagingen, kansen én randvoorwaarden.

Hans Huibers
Voorzitter Westfriese Bedrijvengroep

PS: kijk voor meer informatie op www.circulairwestfriesland.nl.