Het schip de Halve Maen is een van de bakermatten van de West-Friese ondernemerszin. Als belangrijk VOC-schip speelde het een rol in één van de meest bepalende economische periodes van de Nederlandse geschiedenis. De aankomst van de replica ervan in de Hoornse haven, bezorgde menig Hoorns ondernemer dan ook kippenvel.

Het zeventiende eeuwse VOC-jacht de Halve Maen is één van die schepen die de loop van de geschiedenis hebben veranderd. In 1609 deed het als eerste Europese schip het eiland Manhattan aan. Dit was de aanzet tot de stichting van Nieuw-Amsterdam, de Nederlandse kolonie die later New York zou gaan heten. Kapitein was toen Henry Hudson, maar één van de eerste schippers van de Halve Maen was Maarten Pietersz uit Schellinkhout. Dat het schip nu weer in hetzelfde water ligt als waar Maarten Pietersz het doorheen voer en dat de Hoornse schipper Bram Nijenhuis het roer heeft overgenomen, is uniek te noemen.

Economisch belang
Na al die jaren heeft de Halve Maen niet aan economisch belang ingeboet. Het zal weinig werelddelen meer ontdekken, maar haar geschiedenis maakt het voor West-Friesland een unique selling point. Tijdens de aankomst op 23 mei stond de hele landelijke media op de kade; zelfs CNN maakte melding van de bijzondere intocht. In de eerste weken daarna bezochten dagelijks 80 tot 180 mensen het schip. In de haven verkocht café het Schippershuis in anderhalve week 60 Halve Maen burgers en ook het speciale Halve Maen bier vindt gretig aftrek. ‘Natuurlijk’, erkent schipper Bram, ‘het is ook de nieuwigheid. In de loop van de vijf jaar dat het schip in Hoorn ligt, zal het aantal bezichtigingen van het schip afnemen. Daarom gaan we er in de toekomst weer andere dingen mee doen.’

Teambuilding en events
Wie in die toekomstige activiteiten een grote rol speelt, is Ad Geerdink, de trotse directeur van het Westfries Museum. De Halve Maen maakt deel uit van de collectie van het museum en zijn tevredenheid over de nieuwe aanwinst steekt Geerdink niet onder stoelen of banken. ‘Als museum vertellen wij het verhaal van de Gouden Eeuw. Centraal in dat verhaal staat de handel en de zeevaart. Waar beter kun je dat verhaal vertellen dan óp een oud VOC-schip. Daar hoor, ruik en voel je de geschiedenis.’ Toch is Geerdink realistisch genoeg om te beseffen dat de 100.000 euro die de gemeente voor vijf jaar voor het schip betaalt, niet alleen met museumbezoeken is terug te verdienen. ‘We hebben de VOC-kamer Hoorn in ere hersteld. Daarin steunen ondernemers het schip structureel of eenmalig. Bovendien gaan we het schip vanaf volgend jaar ook verhuren. Bijvoorbeeld voor teambuildings of relatie events. Denk je eens in wat voor invloed het op een team heeft om samen, in de voetsporen van zeventiende eeuwse zeemannen, een schip als dit zeilende te houden. En wat voor indruk je maakt wanneer je je relaties meeneemt op een historische zeiltocht.’

Handelsgeest
Ook denkt Geerdink dat de Halve Maen genoeg tot de verbeelding spreekt om de West-Friese handelsgeest te prikkelen. De geschiedenis en de banden die het daarin heeft met landen als Noorwegen, de Verenigde Staten en Indonesië geven mooie invalshoeken aan allerlei initiatieven. Ook de associatie met kruiden, hout en specerijen kunnen inspireren. Fotoshoots of presentaties worden bijzonder met het schip als achtergrond. Zelf geeft Geerdink ook als voorzet dat ondernemers bijvoorbeeld een schoolbezoek mogelijk zouden kunnen maken. Of een uitstapje voor kinderen uit armere gezinnen. ‘Dat levert een hoop positieve aandacht op. De Halve Maen is een “feel good” product. Het staat symbool voor ondernemerschap, voor groei en avontuur. Daar kun je alle kanten mee op!’

Spinn off
De Halve Maen betekent nu al voor diverse ondernemers extra inkomsten. Zo wordt het onderhoud van het schip betaald door de Amerikaanse eigenaar, maar lokaal uitbesteed. Ook de benodigde materialen worden lokaal ingekocht. De Watertaxi Hoorn, een kleine lokale ondernemer, profiteert van het schip door rondvaarten te organiseren waar de Halve Maen deel van uitmaakt. In de lokale horeca zijn de Halve Maen menu’s een leuke publiekstrekker. Los daarvan trekt de VOC-replica bezoekers uit het hele land die in de regio tanken, parkeren, even gaan winkelen en een hapje willen eten. Net als in de zeventiende eeuw kan de Halve Maen ook nu weer een economische impuls betekenen die het beste haalt uit de Westfriese ondernemersgeest.

Ambassadeur
Tot nu toe blijkt de Halve Maen een goed ambassadeur voor West-Friesland. Bij de aankomst was het schip trending topic op de social media en had het de aandacht van alle landelijk media. Tijdens de Delta Loyd regatta in Medemblik is het finish schip en tijdens het admiraalzeilen in Hoorn is het admiraalschip. Bovendien speelt de Halve Maen een belangrijke rol tijdens de Sail Amsterdam. Ook in diverse televisieprogramma’s en wellicht zelfs een musical zal de Halve Maen figureren.