Is de toekomst echt zo ongewis of hebben we tóch invloed? Weten we dingen ooit zeker in het leven, behalve dat er een begin en een eind zijn? De afgelopen jaren hebben ons laten zien dat er zomaar iets kan gebeuren, waardoor alle plannen over boord kunnen of waardoor het roer om moet. Maar dat is ook ondernemen. En koffiedik of niet, we moeten tóch vooruit in Westfriesland. Dan maar een kop koffie erbij en schouders eronder! Koffiedik kijken is al een oude uitdrukking, maar nog steeds actueel. Alhoewel veel van ons nog maar weinig koffiedik (of -prut) zien. Koffiedik is de drab van de gemalen koffie, die overblijft als de koffie is opgedronken of uitgeschonken. Vroeger bleef het achter in je kopje. Waarzeggers gebruikten het om voorspellingen te doen. Tasseografie heet dat. Je kon er vanalles uit opmaken. Met die enorme hoeveelheid koffie die in het gemiddelde bedrijf wordt gedronken zouden we deze vorm van waarzeggerij best nieuw leven in kunnen blazen. Kunnen we meteen inspelen op die voorspelde toekomst. Alhoewel wij in nuchter Westfriesland liever met beide benen in de gewone prut blijven staan. Maar als je toch een beetje in de toekomst zou kunnen kijken hè, zou ondernemen dan niet veel makkelijker worden? Koffie geeft de tijd aanOok nu nog zijn mensen bezig met de toekomst en hoe die eruit gaat komen te zien. Onder het genot van een kop koffie. Dat wel. Trendwatcher en koffieliefhebber Jeanneke Scholtens van Buro Zorro ziet dat koffie en kijken naar de toekomst vaker samengaan. ‘De koffiefabrikanten geven de tijd aan. Kijk maar naar de introductie van de Senseo van Douwe Egberts en Philips in 2001. Toch wel hét boegbeeld van de individualisering. Het perfecte kopje koffie, wanneer ik dat wil, alleen voor mezelf. Nu, meer dan twintig jaar later, zie je dat koffie steeds meer een kwaliteitsmoment wordt. De perfecte bonen, de juiste zetwijze en op een vooraf ingestelde tijd. Dus krijg je weer andere koffiezetapparaten, zelfs voor op je nachtkastje. Of denk aan de duurzame trend, met biologisch afbreekbare cups of het koffieprut dat weer ingezet wordt als voedingsbodem voor paddenstoelen. Maar ook de manier waarop we koffiedrinken verandert. Kijk maar naar de havermelkelite. En het feit dat mensen daar dan weer een mening over hebben. Er een oordeel aan hangen. Allemaal vanuit hun eigen perspectief.’ Een breder perspectief ‘In het boek dat ik nu schrijf gaat het over later, met als werktitel De toekomst is fantastisch. Hoe we de individualisering langzaam loslaten en meer gaan uitzoomen. Dat we een breder perspectief krijgen. Ruimer gaan denken. Vanuit onszelf, maar ook vanuit onze ondernemingen. Jij ziet iets zó, maar een ander denkt daar anders over. En allebei die perspectieven zijn waar. Het is belangrijk om je daar bewust van te zijn. Wat jij denkt of vindt is niet méér waar dan wat iemand anders denkt of vindt. En door uit te zoomen zie je ook dat er niet maar één toekomst is. Ik onderscheid er vier: de wenselijke toekomst, de aannemelijke toekomst, de waarschijnlijke toekomst en de mogelijke toekomst. En alle vier die toekomsten, uitkomsten eigenlijk, bepaal je grotendeels zelf. Daarin kun je nu zelf keuzes maken en alvast zelf inspelen op die toekomst en wat die met zich meebrengt.’ Trendwatchen voor je bedrijf ‘Trendwatchen begint met filterloos verzamelen. Ik laat eerst alle informatie binnenkomen en ga pas later filteren. Observeren en proberen trends te duiden in maatschappelijke relevantie, waarna ik er een verhaal van maak. Dat is niet zomaar koffiedik kijken. Ik doe grondig onderzoek. Alles wat ik gebruik is al onderzocht. Er is bewijs voor. De meeste ontwikkelingen die we straks allemaal gaan zien, zijn er nu al in de kiem. Het is belangrijk om dat soort dingen te signaleren. Daarom worden trendanalyse en trendwatching steeds vaker gebruikt binnen organisaties. Een andere manier om met die toekomst om te gaan is scenariodenken, waarbij je bedenkt wat er zou kunnen gebeuren en hoe je daar dan mee om kunt gaan. Shell doet dat al jaren, zij hadden het scenario van een oliecrisis al op de plank liggen ver voor de realiteit er was, met bijhorend kostenplan, waardoor ze nog bestaan. En ze doen het nog steeds. Op hun website kun je al die scenario’s zelfs inzien. Met backcasting, tot slot, ga je uit van de wenselijke toekomst en hoe je die vervolgens kunt bereiken. Drie manieren om je voor te bereiden op de toekomst. In alle gevallen bedenk je: wat betekent dit voor ons?’ Toekomst in Action De toekomststrategie van Action is gebaseerd op vier pijlers: mensen, producten, planeet en partnerschappen. Maureen Veurman: ‘Deze spelen allemaal een rol in onze strategische benadering van de klant en de toekomst. People: Onze medewerkers staan centraal in alles wat we doen. Ze zijn de ruggengraat van ons bedrijf. Product: We bieden producten van goede kwaliteit tegen de laagste prijs, waarbij we voortdurend werken aan verdere verbetering van de kwaliteit en duurzaamheid. Planet: Duurzaamheid is een belangrijk aspect van onze toekomststrategie. We zijn toegewijd aan het verminderen van onze ecologische voetafdruk en het bevorderen van duurzaamheid in onze bedrijfsvoering. We werken aan het verminderen van afval, het efficiënter omgaan met hulpbronnen en het verminderen van onze impact op het milieu. Partnerships: We werken met vaste leveranciers, partners en organisaties. Via samenwerking met enkele goede-doelenorganisaties dragen we bij aan de leefbaarheid en veerkracht van de gemeenschappen waarin we gevestigd zijn en helpen we kinderen zich te kunnen ontplooien. We integreren onze pijlers in onze strategie om de klantbehoeften te begrijpen en in te spelen op toekomstige trends, terwijl we ons blijven inzetten voor duurzaamheid en verantwoord ondernemen.’ Toekomstbestendig bedrijfspand Rekening houden met de toekomst is zorgen voor een toekomstbestendig bedrijf en dito bedrijfspand. Thomas de Boer van Zeilschool en Strandpaviljoen Enkhuizen kijkt uit naar de nieuwbouw van zijn nieuwe Strandpaviljoen en Watersportcentrum in Enkhuizen. ‘We gaan na jaren eindelijk bouwen, waarbij we volgende zomer hopelijk open kunnen. In combinatie met de ontwikkeling van misschien wel het grootste recreatiestrand van Westfriesland, verwacht ik hier heel veel van. Het pand wordt volledig gasloos en zo is de wens om de laatste noviteiten toe te passen op gebied van duurzaamheid. Warmtepompen, warmteterugwininstallaties, zonnepanelen en een eigen energieopslag moeten zorgen voor een CO2 neutrale bedrijfsvoering. Ook het opvangen van regenwater voor toiletspoelingen is hier onderdeel van. In de veranderende markt verwacht ik dat meer en meer bedrijven/instanties/overheden zullen vragen naar de CO2 footprint van hun leveranciers/aanbieders. De horeca loopt hier mijns inziens redelijk op achter. Door deze aanpassingen zijn wij klaar voor die toekomst. Zo verrijst in twee fases een volledig groene beachclub aan de kust van Enkhuizen.’ Zo kan Enkhuizen in de toekomst nog meer genieten van haar eigen kustlijn. Nuchter blijven doorgaan Ondernemen in Westfriesland is ook op een nuchtere manier naar de toekomst kijken, vindt Dennis Vroegindeweij van Devi-Comfort. ‘Logisch blijven denken en wonderen bestaan niet. Niets is voor eeuwig en de geschiedenis herhaalt zich. We houden trends en ontwikkelingen in de gaten, maar met een nuchtere blik. Trends gaan voorbij en dan zit je ermee. Je kunt beter gewoon doorgaan en je niet te veel opwinden. Mijn onderbuik is mijn adviseur en dat gaat heel goed. Binnen ons bedrijf blijven we innoveren en kijken naar waar de markt behoefte aan heeft. Vier jaar geleden lag de wereld aan je voeten en kon je over de hele wereld gaan en staan waar je wilde. Nu is dat anders. Produceren gaan we nu weer gewoon om de hoek doen, in plaats van in China. Ik kijk wel uit naar de toekomst. Heb er zin in.’
