Een zieke werknemer kost geld, veel geld. Daarom is goede zorg, goede voeding en sporten van de werknemer belangrijk voor de werkgever. Zo kunnen zowel fysieke als mentale klachten worden voorkomen, evenals langdurig ziekteverzuim met alle gevolgen van dien. Wat kan de werknemer eraan doen om lichamelijk en geestelijk goed gezond te zijn? En hoe kan de werkgever hierin faciliteren? Westfriese Zaken in gesprek met vier toonaangevende partijen. ‘Fitte werknemers hebben minder kans op ziekte en burn-out en kunnen het Nederlandse bedrijfsleven maar liefst 240 miljoen euro per jaar opleveren.’

Helma Loomans is mede-eigenaar van Consumatics. Dit bedrijf brengt onbewust gedrag in beeld aan de hand van wetenschappelijke onderzoeken. ‘Ruim zestig omgevingsfactoren bepalen hoe mensen zich onbewust voelen en gedragen. Denk bijvoorbeeld aan geur, kleurgebruik, licht of muziek maar ook de houding van de medewerkers. Het vinden van de juiste mix is cruciaal om een boodschap over het voetlicht te brengen en mensen een fijn gevoel te geven. Maar hoe weet je nu zeker of jouw mix het gewenste effect heeft? Dat is waar Consumatics mee helpt’, vertelt ze enthousiast. Een team van gedreven experts uit de wereld van psychologie, business en neuro-biologie past de meest innovatieve onderzoeksmethoden toe, met het doel de consument een nóg mooiere beleving te geven. Consumatics werkt voor een gevarieerde groep gerenommeerde opdrachtgevers. Van Heineken, Pathé Bioscopen en de Efteling tot Smallsteps, Albert Heijn en Douwe Egberts. ‘Wij brengen advies aan hen uit dat doorspekt is met praktische tips voor een betere klantbeleving, waarvan het bedrijf in kwestie uiteindelijk de vruchten plukt.’

Inspiratiesessies

In haar vorige loopbaan maakte Helma deel uit van het management team van een (zorg)verzekeraar. ‘Daar bemerkte ik dat als jouw medewerker goed in zijn vel zit, die dat ook richting de klanten uitstraalt. Met als positief gevolg onder meer hogere beoordelingen. Toen ik compagnon werd van Consumatics founder Wenda Linthorst, heb ik gezegd: we moeten medewerkers en hun employee journey ook meenemen in onze diensten. Ook op dit vlak kunnen wij kennis benutten die wij putten uit wereldwijde onderzoeken. Deze vertalen wij door naar de praktijk zodat organisaties daarvan kunnen profiteren.’ Helma heeft de krachten gebundeld met oud Playboy redacteur Jan Heemskerk die de afgelopen twee jaar 25 kilo is afgevallen. ‘In het kader van vitaliteit wil hij mensen uit het bedrijfsleven hiermee graag inspireren. Men kan ons inhuren voor inspiratiesessies voor werkgevers en medewerkers. Jan spreekt vanuit zijn ervaring en ik zorg met de onderbouwing vanuit wetenschappelijk onderzoek voor een kloppend en compleet verhaal. Samen brengen we een interessante combinatie van een uit het leven gegrepen verhaal met evidence based feiten tot leven.’

Boost

In de inspiratiesessies laat Jan Heemskerk zich zien als een hele gewone man en juist daardoor is zijn verhaal zo herkenbaar. Hij neemt zijn toehoorders mee in de stappen die hij door is gegaan om een gezonder leven te leiden. Een serieus verhaal, maar gebracht met de nodige humor. En die weg inslaan ging niet zonder slag of stoot. Helma: ‘Het doel van de sessies is om professionals te amuseren en te inspireren om zelf een gezonde leefstijl te hebben en naaste collega’s aan te sporen om dat ook te doen. Zo kunnen teams het uiterste uit zichzelf halen en duurzaam omgaan met hun lijf. Fitte werknemers hebben minder kans op ziekte en een burn-out en kunnen volgens TNO het bedrijfsleven maar liefst 240 miljoen besparen. Bovendien worden werknemers 23 procent productiever als zij actief zijn geweest. Daarmee wordt bedoeld dat je effectiever kunt werken en helderder kunt denken. Het is zelfs zo dat wanneer je een half uurtje naar je werk hebt gefietst, dit je brein een boost geeft die nog zeker een uur nawerkt. Dat is dus heel goed om als bedrijf te stimuleren.’

Happiness barometer

Helma benadrukt dat vitaliteit van medewerkers niet alleen draait om een gezonde levensstijl. Er zijn namelijk tal van andere elementen van invloed. ‘Bijvoorbeeld het hebben van hoogwaardige relaties, het ervaren van sociale verbondenheid op het werk, het hebben van autonomie en je competent voelen. Een onderzoek dat tussen 2004 en 2006 werd uitgevoerd, toonde aan dat zestig tot tachtig procent vanalle ziekte is gerelateerd aan demotivatie, gebrek aan plezier en innerlijke betrokkenheid op het werk. Dat betekent dus dat een overgrote meerderheid te maken heeft met demotivatie en gebrek aan plezier. Wij zetten dus ook heel erg in op het ervaren van blijdschap waarmee je het ziekteverzuimpercentage naar beneden kunt krijgen.’ Consumatics werkt veel vanuit de psychologie en ervaart dan ook dat veel klachten onder werknemers te maken hebben met mentale druk. ‘Als medewerkers een hoge bevlogenheid hebben, ervaren zij echter een betere fysieke en psychische gezondheid. Wij werken met een happiness barometer en meten daarmee werknemersgeluk en dat brengt zeer positieve effecten teweeg. Uit onderzoek is dan ook gebleken dat gelukkige werknemers meer taken op zich nemen, vaker collega’s helpen, beter samenwerken, uitdagingen beter aankunnen én voor een hogere klantwaardering zorgen.’

Betere zorg in de regio

Zorg Zoals de Westfries het Wil is een initiatief van Hans Schipper, Han Fasten, Jan Burger en Wim van Hilten. Inwoners van West-Friesland met veel ervaring in overheid en zorg. ‘Wij streven naar een betere zorg in Oostelijk West-Friesland en de Wieringermeer. Wij spreken rechtstreeks met verzekeraars en zorgaanbieders om de zorg voor inwoners van deze regio, voor nu en in de toekomst, te verbeteren. Alles om nog betere zorg in de regio te waarborgen. Wij geven stem aan diegene die eigenlijk nergens goed vertegenwoordigd zijn. Iedereen is verzekerd maar niemand heeft eigenlijk iets te vertellen. Wij focussen ons momenteel op vier belangrijke verbeterpunten. Namelijk: keuzevrijheid, praktijkversterking, spoedzorg en ouderenzorg’, vertelt Jan Burger. ‘Ook voor wie denkt dat zorg voor hem of haar nu geen onderwerp van gesprek is, bereiden wij de zorg alvast voor op de toekomst waarin dat mogelijk wel het geval is. Hierbij nemen wij een geheel onafhankelijke houding aan. Wij luisteren naar de inwoners uit de regio en geven deze signalen door aan verzekeraars en zorgaanbieders. Wij blijven deze signalen volgen en trachten de gewenste verbeteringen te laten doorvoeren.’ 

Speerpunten

Toen de stichting in 2017 werd opgericht, werden de nodige gesprekken gevoerd met grote zorgaanbieders uit de regio. Zo gingen de mensen achter Zorg Zoals de Westfries het Wil om de tafel bij onder meer: de Omring, Leekerweide, WFG en Wilgaerden. Jan: ‘We zijn de boer op gegaan met een negental doelstellingen waar wij ons in eerste instantie op wilden inzetten. Richting de werkgevers in de regio zouden we in ieder geval als tweetal speerpunten moeten meenemen dat de werknemer die buiten West-Friesland werkt, ook in de avonduren naar zijn huisarts toe kan voor een consult. Zodoende hoeft die geen halve tot een hele dag te verzuimen. Het andere speerpunt behelst dat de spoedpost ineen zou moeten vloeien met de huisartsenpost. Nu is het zo dat als je je daar met pijn op de borst meldt en het om een beginnend hartinfarct blijkt te gaan, als de wiedeweerga de ambulance moet worden gebeld. Dat is pure kapitaalverspilling.’ Het derde punt heeft van doen met zaken omtrent e-health, ofwel: zorg via internet. ‘Met deze nieuwe systematiek moet men bijvoorbeeld bij de huisarts kunnen inloggen voor het inplannen van een afspraak. Dat verhoogt de efficiëntie van het proces. Nu is tien minuten wachttijd aan de telefoon geen uitzonderlijke situatie. Al deze speerpunten werken overigens in het belang van de werkgever én de werknemer.’

 Aandacht voor mantelzorgers

Zorg Zoals de Westfries het Wil organiseert met regelmaat diverse bijeenkomsten die in het teken staan van uiteenlopende thema’s. ‘Afgelopen januari vond de eerste editie plaats. Daar is onder meer voormalig minister Klink aan het woord geweest. Inmiddels is hij een van de directeuren van VGZ. We rekenden op ongeveer 75 mensen, maar er kwamen uiteindelijk 170 geïnteresseerden! Iedereen was laaiend enthousiast. Op 13 november aanstaande vindt bij Rabobank Zwaagdijk-Oost een bijeenkomst plaats voor alle West-Friese inwoners, waarbij het gaat om ouderenzorg. Werknemers zijn soms ook mantelzorger. Hoe kan dit voor hen vergemakkelijkt worden? Hoewel er in Nederland zogenaamd respijtverlof bestaat, willen wij onder de loep nemen wat wij extra voor mantelzorgers kunnen betekenen. Wij zullen ons als stichting verdiepen waar de problematiek ligt en in de richting van hoe de (zorg)verzekeraar daar iets aan kunnen doen.’

Gezonde balans

Univé Hollands Noorden is meer dan een verzekeraar zonder winstoogmerk. Als ‘onderlinge’ is deze partij totaalaanbieder van financiële diensten voor particulieren en ondernemers. ‘Naast het feit dat een zieke medewerker veel geld kost, is het ook zo dat gezonde, blije en vitale medewerkers vaak ook zorgen voor blije klanten. Hierbij speelt een aantal aspecten een rol. Meestal wordt er alleen gesproken over fysieke gezondheid, maar mentale en sociale gezondheid zijn zeker net zo belangrijk’, zegt Annelies Goos, directeur/bestuurder van Univé Hollands Noorden. Onlangs is een enquête gehouden onder Univé medewerkers met de vraag wat zij nodig hebben om zich vitaal te voelen in het werk. ‘De belangrijkste uitkomsten zijn dat medewerkers passie en plezier nodig hebben in hun werk en steun van collega’s ervaren. Dit is meer de sociale component. Daarnaast wordt een gezonde balans gevraagd tussen in- en ontspanning in het werk. Hier zit meer het mentale aspect in. Vaak is er vooral aandacht voor fysieke gezondheid; denk aan een abonnement bij een sportschool. Binnen Univé zijn we momenteel bezig om een pallet aan mogelijkheden te realiseren waarbij aandacht is voor sociale, mentale en fysieke gezondheid.’

Duurzame inzetbaarheid

Univé pakt momenteel regionaal een aantal zaken op, waaronder het preventief medisch onderzoek: een snelle en eenvoudige check op de gezondheid van de medewerker. Annelies: ‘Daarnaast onderzoeken we jaarlijks de medewerkerstevredenheid waarin vooral mentale en sociale vragen aan bod komen. Nieuw is dat we ook een budget beschikbaar gaan stellen voor duurzame inzetbaarheid. De medewerker kan zelf een bedrag besteden om te zorgen dat die langdurig inzetbaar blijft door bijvoorbeeld het volgen van een training, een cursus, et cetera. Het is belangrijk je als werkgever te realiseren dat je geen vitaliteitsprogramma’s kunt opdringen. De medewerker moet het zelf willen. Als werkgever heb je de plicht goed voor medewerkers te zorgen, hen bewust te maken en aan te moedigen en te faciliteren. Voor elke medewerker kunnen andere behoeften bestaan, ook daar zal je als werkgever rekening mee moeten houden.’ Er ligt bovendien ook een stuk eigenaarschap bij de medewerker zelf. Diegene moet zelf willen dat hij gezond en vitaal blijft. ‘Als werkgever kun je dat niet opdringen. Je moet natuurlijk wel zorgen dat je dingen faciliteert en hen bewust maakt van risico’s die er gelopen worden. Bij de ene werkgever leven er fysieke klachten, maar iemand die al veel sport misschien juist mentale klachten. Je moet van een medewerker dus geen eenheidsworst maken.’

Preventieve trainingen

Hoe luidt de visie van Univé Hollands Noorden om het voor mantelzorgers onder werknemers te vergemakkelijken? ‘Vaak zijn er binnen een CAO afspraken gemaakt over de mogelijkheden voor vrijstelling als het gaat om mantelzorg of andere zorgtaken. Er zijn dus mogelijkheden voor medewerkers, maar vaak niet onbeperkt. Het initiatief van ZZWW om met elkaar het gesprek aan te gaan over de zorg is dus heel goed. Als Univé participeren we vaak ook in deze discussie. Het is namelijk van belang om zorg te bieden waar ook behoefte aan is. Maar wij willen ook vooral kijken hoe we zorg voor jong en oud zoveel mogelijk kunnen voorkomen. Daarom zijn we onder andere een samenwerking gestart met zorgorganisatie Omring om klanten uit te nodigen voor bijeenkomsten en trainingen om gezond en vitaal te blijven. Je kunt hierbij denken aan de bijeenkomst “Weet wat je eet” waarin allerlei voedingstips worden gegeven om gezond te blijven eten. Ook worden preventieve trainingen aangeboden zoals een geheugentraining, een slaaptraining en een fitheidstest. Deze trainingen worden vaak vergoed door Univé vanuit de aanvullende zorgverzekering, omdat we preventie van belang vinden. Verder sponsoren we veel sportevenementen om ervoor te zorgen dat we vooral met elkaar in beweging blijven. Zo hebben we ook onlangs nog een fietsclinic georganiseerd, waar ongeveer zeventig collega’s en klanten aan hebben deelgenomen. Naast dat het fysiek goed is om te bewegen, geeft zo’n activiteit ook een gevoel van samenhorigheid en betrokkenheid. En dat is minstens zo belangrijk.’

Twee kanten van de medaille

Jan Mol is bestuurslid van de Westfriese Sportverkiezingen. Deze stichting promoot het sporten in West-Friesland in de breedste zin van het woord. Tijdens de jaarlijkse verkiezingen worden in Schouwburg Het Park in diverse categorieën prijzen uitgeloofd aan sporters uit de regio. Dit betreft winnaars, maar ook verliezers met een ‘kop-op prijs’. Zowel de volleybal-pupillen als de landskampioenen, als de winnaars van de Olympische Spelen die afkomstig zijn uit West-Friesland, worden hierbij betrokken. Januari 2019 bestaan de Westfriese Sportverkiezingen 25 jaar. ‘Hoe wij als stichting aankijken tegen het belang van gezonde werknemers? Het is nu eenmaal zo dat sport belangrijk is om een gezond lichaam en een gezonde geest te krijgen. West-Friesland brengt menig topsporter voort. Die hebben vaak een hele club achter zich. Neem bijvoorbeeld Nadine Visser en Nicole Klaver. Die meiden vertegenwoordigen een groot deel van de Nederlandse atletiekwereld. Zij zijn ooit begonnen bij de Steker Atletiekvereniging en zo opgeklommen naar nationaal, Europees en wereldniveau. Ik denk dat dit soort successen voor mensen uit de regio een mooie spiegel vormt in de trant: kijk eens wat sport met je kan doen! Ook ben ik van mening dat iedereen zich wel bezighoudt met de toppers uit zijn regio. Dat stimuleert, net als onze verkiezingen welke wij een uiterst breed podium geven. De Westfriese Sportverkiezingen gaan bovendien over alle NOC en NSF sporten die er bestaan. Dat zijn er dus een heleboel! Van lieverlee interesseren wij hiermee vele personen in sport en als zij zich daarmee bezighouden, is dat niet alleen goed voor de mensen zelf. De werkgever heeft daar natuurlijk ook alle baad bij en het belicht dus twee kanten van de medaille. Als stichting geven we de West-Friese bevolking dus een mooie inspiratie mee om te gaan sporten én te blijven sporten en daar zo veel mogelijk uit te halen.’

Bron: Westfriese Zaken