Samen eten is samen delen. Niet voor niets verbindt het genieten van smaakvolle gerechten en mooie wijnen mensen al eeuwen met elkaar. Het maakt eten en drinken inherent aan een stuk intimiteit. Het is tevens inspirerend om hierover te praten. We worden ons ook steeds bewuster van hetgeen we eten en drinken. Horeca en retail spelen hier in toenemende mate op in met storytelling over de herkomst van food & drinks. Twee smaakmakers geven hun reflectie op deze smaakvolle trends.

Eten en drinken brengen veel warmte en sfeer met zich mee. Of het nu ontbijt, lunch of diner betreft; eten is een sociaal gebeuren. Wanneer je samen eet kun je de dag doorspreken, tijd nemen om te vragen hoe het met elkaar gaat en zo nader tot elkaar komen. Het schept een band. Voor het drinken van een goed glas wijn geldt dat minstens zo veel. Zorgvuldig gekozen wijnen completeren ieder gerecht en geven feestelijke momenten het ultieme stukje cachet. Ook laat een glas wijn mensen op bepaalde momenten even helemaal tot rust komen. Tot zo ver weinig nieuws onder nieuws onder de zon. Daar staat echter tegenover dat trends en thema’s elkaar in de culinaire wereld razendsnel opvolgen. Een aantal verdwijnt weer snel en sommigen komen om voor altijd te blijven. Te denken valt aan biologische ingrediënten, Fair Trade en andere verantwoorde producten. Ook zijn we ons er al aanzienlijke tijd van bewust dat niet alleen ingrediënten die je van ver haalt lekker zijn. Aandacht voor al het goede dat leveranciers uit de nabije omgeving te bieden hebben, is er namelijk ook volop.

Food is hot

Dit maakt het thema food ‘hot’. Want het geeft op ontelbaar veel manieren stof tot nadenken. Het is inspirerend om over eten en drinken te praten. Dit heeft dan ook een voedingsbodem gelegd voor de opvallende trend die een aantal jaren geleden in opkomst kwam. Steeds meer horecabedrijven willen zich onderscheiden met storytelling. Zij maken de beleving van hun gasten compleet door te laten zien welke bijzondere producten zijn in hun gerechten verwerken en nog belangrijker, over de herkomst hiervan te vertellen. Bijvoorbeeld op hun website, menukaarten en aan tafel. Een manier waarop veel bedrijven met storytelling uitpakken, is door het lokale karakter te benadrukken. Het straalt iets exclusiefs uit wanneer een product alleen op een bepaalde plaats verkrijgbaar is. Daarnaast laat je zien dat je lokale initiatieven steunt. Een streekproduct draagt bovendien bij aan herkenbaarheid en een duidelijke identiteit. Gasten weten precies waar het product vandaan komt en dat het vers is. Wanneer de kaas of het bier van een producent uit de buurt komt, heeft het extra charme. Bovendien heeft het product minder voedselkilometers afgelegd. Ook het benadrukken van de bewuste herkomst geeft de beleving van de gast een extra dimensie. Als een uitbater gebruik maakt van producten die op een milieu-, dier- of mensvriendelijke manier tot stand zijn gekomen, is het interessant om hier over te vertellen. Het zegt namelijk veel over de kwaliteit van producten én over diens visie op het vak. Ook het in de spotlights zetten van het unieke ambacht is een mooie stroming binnen storytelling. Zeker bij kleinere producenten is vaak sprake van pure passie en ambacht. Verhalen over bijvoorbeeld het familiebedrijf met een eigen familierecept kunnen ervoor zorgen dat de gast niet anders wil dan dit proeven.

Proeven als bindende factor

Het Wapen van Medemblik is zo’n iconisch familiebedrijf waar storytelling tevens op de voorgrond staat en tot het DNA behoort. De zintuigen van eigenaren Petra Fit en Frank Bakker staan voortdurend op scherp om bijzondere accenten te leggen in alles wat zij hun gasten bieden. Het groeiende aanbod van proeverijen vormt hiervan een levendig voorbeeld. ‘Samen delen, proeven en genieten verbindt mensen zowel op privé momenten als op zakelijke aangelegenheden. Daarom serveren wij steeds vaker gerechten om te delen. Dat geldt ook voor hapjes. Vroeger gingen we rond met een bittergarnituur, maar dat doen we tegenwoordig steeds minder vaak. We maken namelijk steeds vaker bittergarnituren in diverse gangen die we één voor één op tafel presenteren. Deze kan men met elkaar delen en zo ontstaat vanzelf een gesprek: wat neem jij en wat neem ik? Dat aspect geeft naast de fijne smaken een verrassend effect’, legt Frank uit. Hoewel wijnproevrijen all time favourites zijn, groeit ook de vraag naar deze events. ‘In wijnen zijn talloze dimensies verborgen. Voor sommige mensen lijken deze heel hoogdravend, maar door samen te proeven worden die juist heel toegankelijk. We zien de vraag naar wijnproevrijen vanuit de zakelijke markt dan ook gestaag groeien. Het brengt collega’s nader tot elkaar om samen op ontdekkingstocht te gaan naar mooie smaken. Het is een sublieme vorm van teambuilding om gezamenlijk te ruiken en te proeven. Je hebt waarschijnlijk allemaal net genoeg kennis én net te weinig. Maar wel een idee van smaak en geur dat je samen tot iets brengt: dit vind ik lekker of juist niet. Proeverijen staan dus niet alleen voor gezelligheid en sfeer, maar ook voor een leerzame ervaring die verbinding tot stand brengt.’

Kwaliteit mag iets kosten

Frank Bakker wijst tevens op nog een andere tendens in de wereld van eten en drinken. Lekker eten wordt steeds meer de standaard. Ook de vraag vanuit de consument naar een breed en gevarieerd aanbod is enorm toegenomen. ‘Dit zie ik onder meer terug bij mijn tienerzoons. Zij eten veel meer dan ik op hun leeftijd. Delicatessen als sushi en schaal- en schelpdieren zien zij eigenlijk als mainstream, terwijl die voorheen te boek stonden als bijzondere delicatessen. Maar de behoefte vanuit de markt is met name terug te zien in het aanbod in het supermarkt schap. Dat is de laatste tien tot vijf jaar flink gegroeid. De laatste jaren is er bovendien weer ruimte gekomen voor kwaliteit. Een goede slager heeft nu weer echt bestaansrecht. In de periode dat supermarkten in opkomst kwamen, werden ambachtelijke bedrijfjes opgeslokt door grote winkelketens. Nu zie je in stads- en dorpskernen echter weer veel lokale ondernemers opkomen. Voor het gemak gaat men naar de supermarkt, maar voor de lekkere dingen naar leuke, kleinere winkeltjes. Voor een knap stukje vlees, vers gebakken brood, lekkere kaas en gebrande nootjes. Er is dus echt een ommekeer gemaakt naar kwaliteit die iets mag kosten.’

Gemiddelde verkoopprijs

Ook de regio West-Friesland herbergt tal van lokale speciaalzaken waar levensgenieters volop aan hun trekken komen. Hieronder scharen zich relatief jonge bedrijven, maar ook winkels die al jaren toonaangevend zijn. Wijnspeciaalzaak ’t Fust is reeds tientallen jaren een begrip in de Hoornse binnenstad. Eigenaar Rob de Boer bemerkt ook dat zijn klanten zich steeds bewuster worden van wat zij kopen. ‘Mensen koken thuis steeds uitgebreider en geven hun gerechten meer diepgang. Wij ontvangen hier veel klanten die uitgebreid advies willen om tot mooie wijn-spijs combinaties te komen. Supermarktketens die eigen magazines met recepten uitbrengen en tv-programma’s waarin koken centraal staat, hebben hier een stevige impuls aan gegeven. Daarnaast zien we aan de prijskaartjes van onze wijnen terug dat er meer vraag is naar kwaliteit. Vier jaar geleden besteedde men in de regel rond de vier euro aan een fles wijn. Tegenwoordig bedraagt de gemiddelde verkoopprijs maar liefst tien euro.’

Bron: Westfriese Zaken editie 7 2018