Familiebedrijven vormen de motor van de Nederlandse economie. Een goede balans tussen familie- en bedrijfsbelangen is essentieel. De specialisten van BDO kunnen een bijdrage leveren aan een goede overdracht naar de volgende generatie. In een serie van zes edities deelt het team van BDO bedrijfsadviseurs verhalen over relevante thema’s die bij familiebedrijven spelen. Deel vijf staat in het teken van de nieuwe generatie binnen het familiebedrijf. Gaby Alberts, Mike Gitzels en Bert Steltenpool gaan in gesprek met BDO adviseurs Ruud Loos en Robin Schilder.

‘Voor veel familiebedrijven is niets zo belangrijk als continuïteit én harmonie op de lange termijn. Bij de overdracht van bedrijven naar de volgende generatie komt echter veel kijken’, vertelt familiebedrijvenadviseur Ruud Loos van BDO. ‘Emoties spelen hierbij vaak een belangrijke rol. Om het opvolgingsproces succesvol te laten verlopen, is het dan ook van groot belang dat de overdragende en opvolgende partij tijdig met elkaar in gesprek gaan en zich optimaal voorbereiden.’.

 Goede balans

De regio West-Friesland is rijk aan markante familiebedrijven. Plantenkwekerij Gitzels BV is daarvan een uitgelezen voorbeeld. Het bedrijf is ruim zestig jaar geleden opgericht door W.J. Gitzels en heeft zich dankzij de moderne opkweeksystemen, vooral de laatste 25 jaar stormachtig ontwikkeld tot een van de belangrijkste kwekers van koolplanten voor Noord-Nederland. Tevens is de afdeling Breeding-Services voor diverse zaad- en veredelingsbedrijven zeer succesvol. ‘Mijn vader en moeder zijn eigenaar, mijn oom is participant en binnen de familie ben ik de beoogde opvolger’, vertelt Mike Gitzels. Ik heb ook een zus en een broertje maar die richten zich straks waarschijnlijk op iets heel anders. Ik heb ook mijn eigen bedrijf Gitzels Horti Projects waarbij ik mij richt op advies en dienstverlening voor opkweekbedrijven over de hele wereld. Onlangs ben ik parttime begonnen bij een bedrijf dat een nieuw product heeft ontwikkeld voor de tuinbouw. Dit is met name om de komende acht jaar ook buiten de deur ervaring op te doen. Vervolgens zal ik langzaamaan het traject voor bedrijfsovername in gaan. Wat ik belangrijk vind om te leren? Dat heeft voornamelijk te maken met de dingen die ik anders zou kunnen doen. Omdat ik naast Gitzels ook bij een ander bedrijf werkzaam ben, probeer ik zoveel mogelijk feedback te krijgen. Zo heb ik dit voorjaar deelgenomen aan de Next Gen Masterclass van BDO. Ook binnen het familiebedrijf zijn er personen uit het management die kritisch naar mijn werkzaamheden kijken, zoals mijn oom. Dat is alleen maar goed. Het is belangrijk om een goede balans te vinden tussen opbouwende kritiek en de onvoorwaardelijke familieband.’

Feedback en reflectie

Gaby Alberts is een van de directeuren van Kinderopvang Berend Botje. ‘Het bedrijf is 26 jaar geleden door mijn moeder opgericht. In eerste instantie als gastouderbureau vanuit huis en na een aantal jaren zijn daar eigen locaties bij gekomen. Ik heb naast mijn studie altijd in het bedrijf gewerkt en heb daardoor alle facetten doorlopen. Destijds mocht je met je HBO propedeuse al op de groep en dat heb ik direct gedaan. Na de HBO heb ik aan de universiteit pedagogische wetenschappen gestudeerd. Ik ben nu zo’n twaalf jaar fulltime aan de slag. Mijn moeder is algemeen directeur en zij zegt al vijf jaar dat ze over twee jaar met pensioen gaat. Maar nu ze pas 65 jaar is geworden, is ze wel aan het afbouwen. Hoewel ik formeel al mede-eigenaar van Berend Botje ben, is het heel fijn om haar er bij te hebben. Ze is een echte sparringpartner waarmee ik goed kan overleggen. Hoe ik als opvolger aankijk tegen samenwerking met familie in het bedrijf? Het werkt tussen mij en mijn moeder heel goed. We hebben ooit een leiderschapstest gedaan en daaruit bleek dat we precies hetzelfde denken op dat vlak. Onze persoonlijkheden zijn echter meer verschillend. Hoewel het heel mooi is dat zij mij altijd alle ruimte en vertrouwen heeft gegeven, mis ik wel eens een stukje objectieve reflectie. Ze zet mij altijd op een voetstuk, terwijl er ook dingen zijn die ik anders of beter kan doen. Zij vindt het af en toe lastig om mij kritische feedback te geven. Maar daarvan leer je natuurlijk wel veel. Daarom heb ik een tijd een coach gehad die mij heeft geholpen in mijn ontwikkeling.’

Nieuwe generatie

Bert Steltenpool maakt deel uit van de nieuwe generatie binnen GAM Bakker Transport. ‘Gerard Bakker was de tweede lijn die samen met mijn opa Peter Steltenpool het bedrijf heeft overgenomen toen dat nog in Hoogkarspel gevestigd was. Daarna verhuisde de onderneming naar Zwaagdijk. Vervolgens heeft mijn vader het bedrijf samen met Ruud Bakker voortgezet. In 2005 zijn we verhuisd naar Middenmeer. Van origine zijn we echt een transportbedrijf, maar met de laatste verhuizing hebben we logistiek aan onze werkzaamheden toegevoegd, waaronder op- en overslag voor onder meer pinda’s. Ook in Slootdorp hebben we tegenwoordig 4.500 m2 opslag, net zoals in Opmeer. Momenteel wordt gewerkt aan een pand in Zaandam van maar liefst 10.000 m2. We zitten dus in een flinke groei business. Zelf liep ik op mijn tiende jaar al rond op de vestiging in Zwaagdijk. Toen ik op de HvA commerciële economie studeerde, werkte ik een aantal dagen op de vestiging in Middenmeer. Ook mijn stage en afstudeeropdracht heb ik bij GAM Bakker uitgevoerd. Ook (semi) professioneel voetbal is altijd een belangrijk deel van mijn leven geweest. Mijn voetbalcarrière is in mijn professionele leven overigens van grote toegevoegde waarde. Ik herken mij namelijk wel in het verhaal van Gaby. Ook mijn vader is voornamelijk heel trots op mij. Op de diverse clubs waar ik heb gespeeld, werd ik echter in het diepe gegooid. Dat heeft mijn ogen echt wel geopend. Daar krijg je het luid en duidelijk te horen als je iets niet goed doet. Dat heeft mij wel gevormd, veel meer dan wanneer je in je vertrouwde omgeving zou zijn. Dat is dan ook wat ik anderen graag wil meegeven: zorg dat je voldoende feedback en reflectie krijgt.’

Ervaringen delen

‘We weten uit onze familiebedrijvenpraktijk dat er inderdaad heel veel op opvolgers afkomt en dat zij met allerlei nieuwe thema’s worden geconfronteerd, vertelt Ruud. ‘Er is dan ook veel behoefte aan het onderling uitwisselen van ervaringen. Jonge ondernemersclubs bieden natuurlijk een prima gelegenheid om elkaar te ontmoeten, maar de nieuwe generatie kan dit ook vinden in de Next Gen Masterclass, hét netwerk van mede-opvolgers bij BDO.‘ ‘Dit programma is nadrukkelijk niet alleen voor Next Gen-leden die op korte termijn de leiding overnemen’, vult Robin Schilder, Senior Manager van BDO Advisory aan. ‘De masterclass draagt ook bij aan kennis en inzicht in het familiebedrijf, zodat de next generation een onderbouwde keuze kan maken of ze een rol willen spelen binnen het familiebedrijf.’

Next Gen Masterclass 2019

BDO verzorgt speciaal voor de ‘next generation’ van (potentiële) opvolgers binnen familiebedrijven Next Gen Masterclasses. In vijf bijeenkomsten wordt door BDO-experts een aantal thema’s behandeld waarmee de volgende generatie te maken gaat krijgen in hun rollen als medewerker, directeur, eigenaar of familielid. Doelen van dit programma zijn kennisoverdracht, bewustwording en het ontwikkelen van een relevant netwerk. Vanaf februari 2019 vindt de BDO Next Gen Masterclass plaats.

Meer informatie en aanmelden op: www.bdo.nl/nextgenmasterclass

Bron: Westfriese Zaken